تفاوت پارتیشن بندی GPT و MBR چیست؟
در این مقاله قصد داریم به دو نوع پارتیشن بندی MBR و GPT بپردازیم. این دو نوع پارتیشن بندی از بسیاری از جهات با یکدیگر متفاوت هستند؛ اما به صورت خلاصه میتوان گفت که پارتیشن بندی GPT از هارد دیسکهای با حجم بالاتر از دو ترابایت پشتیبانی میکند؛ اما در مورد پارتیشن بندی MBR اینگونه نیست. در ادامه توضیحات بیشتری در مورد این دو پارتیشن بندی ارائه میدهیم و به تفاوت پارتیشن بندی MBR و GPT میپردازیم، پس تا پایان مقاله با بورس رایان همراه باشید.
آیا تاکنون این موضوع برایتان پیش آمده است که هنگام نصب ویندوز بر روی یک هارد یا ssd کدام یک از پارتیشن بندیها بهتر است؟ تفاوت پارتیشن بندی GPT و MBR چیست؟ این موضوع زمانی اهمیت خودش را نمایش میدهد که شما بر روی یک سیستم خام یعنی سیستمی که تاکنون هیچ سیستم عاملی را به خود ندیده است ویندوز نصب کنید یا قصد دارید هارد دیسک خودتان را فرمت کنید؛ در این صورت باید به این دو پارتیشن بندی و تفاوت آنها توجه داشته باشید.
پارتیشن بندی هارد دیسک
هنگام نصب ویندوز بر روی سیستم عامل خام یا فرمت کردن هارد دیسک باید به مبحث پارتیشن بندی توجه داشته باشید. میتوانید هارد دیسک خودتان که خودتان را به چندین پارتیشن تقسیم بندی کنید. سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که سیستم عامل چگونه به ساختار پارتیشن هارد دیسک متوجه میشود؟
در پاسخ به این سوال پارتیشن بندی MBR و GPT مطرح میشود. سیستم عامل این اطلاعات را دریافت میکند و میتواند پارتیشن هارد دیسک شما را تشخیص دهد. نقطه مشترکی که در مورد این دو پارتیشن بندی وجود دارد این است که این هر دوی این موارد از نظر مدیریت و ارائه اطلاعات برای پارتیشنهای هارد دیسک مشترک هستند و تنها تفاوت عمده آنها از لحاظ معماری میباشد.
MBR چیست؟
پارتیشن بندی MBR مخفف عبارت Master Boot Record میباشد. این پارتیشن بندی استاندارد قدیمی برای مدیریت پارتیشن در هارد دیسک است. هنوز هم در بسیاری از سیستمها توسط کاربران این پارتیشن بندی مورد استفاده قرار میگیرد. پارتیشن بندی MBR در مورد نحوه سازماندهی پارتیشنهای منطقی در دستگاههای ذخیره سازی اطلاعاتی را در خود نگه میدارد. MBR در ابتدای هارددیسک قرار گرفته است. در این پارتیشن بندی کد اجرایی وجود دارد که میتواند پارتیشنها را برای سیستم عامل فعال اسکن کند یا کد بوت شدن را برای سیستم عامل بارگذاری نماید.
نکته بسیار مهمی که در این پارتیشن بندی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که هارد درایوی که دارای MBR است تنها میتواند ۴ پارتیشن داشته باشد. اگر شما بخواهید بیشتر از ۴ پارتیشن در این هارد را ایجاد کنید باید پارتیشن چهارم را تحت عنوان Extended partition تنظیم نمایید. در این صورت میتوانید چند زیر پارتیشن یا درایو منطقی logical drives در آن ایجاد کنید. در پارتیشن بندی MBR برای ثبت پارتیشن ۳۲ بیت استفاده میشود و در هر پارتیشن میتواند حداکثر اندازه ۲ ترابایت قرار داد.
معایب پارتیشن بندی MBR
در پارتیشن بندی MBR میتوان چندین مشکل را پیدا کرد. در درجه اول در این شکل پارتیشن بندی فقط شما میتوانید ۴ پارتیشن در هارد دیسک خودتان داشته باشید که هر کدام از آنها نیز فقط ۲ ترابایت فضا دارند. اگر هارد دیسک شما فضای ذخیره سازی زیادی مثلاً ۱۰۰ ترابایت داشته باشد در این صورت پارتیشن بندی MBR اصلاً گزینه مطلوبی برای سیستم شما نخواهد بود. نقطه ضعف دیگری که در این نوع پارتیشن بندی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که معمولاً این نوع پارتیشن بندی بهراحتی خراب میشود و در این پارتیشن بندی تمامی اطلاعات پارتیشن بندی در MBR وجود دارد و در صورت خراب شدن این بخش، کل هارد دیسک قابل خواندن نیست.
پارتیشن بندی GPT چیست؟
پارتیشن بندی GPT مخفف عبارت GUID Partition Table میباشد. این استاندارد آخرین و جدیدترین استاندارد برای ایجاد پارتیشنها در هارد دیسک است. در این استاندارد از پارتیشن بندی از شناسههای منحصر به فرد جهانی GUID استفاده شده تا پارتیشن تعریف شود. GPT بخشی از استاندارد UEFI یا Unified Extensible Firmware Interface میباشد.
اگر شما یک سیستم مبتنی بر UEFI داشته باشید که معمولا برای ویندوز ۸ ویژگی Secure Boot مورد نیاز است در این صورت باید از پارتیشن بندی GPT استفاده کنید. نقطه قوتی که در این نوع پارتیشن بندی وجود دارد این است که از نظر تئوری پارتیشن بندیهایی که ایجاد میکنید میتواند نامحدود باشد اما با این حال در بیشتر سیستمعاملها تا ۱۲۸ وجود دارد.
مزیت دیگری که پارتیشن بندی GPT در مقایسه با پارتیشن بندی MBR دارد این است که در MBR هر پارتیشن فقط ۲ ترابایت فضا دارد اما در حالی که در پارتیشن بندی GPT هر پارتیشن ۲ به توان ۶۴ بلوک در حالت ۶۴ بیتی فضا دارد. در این صورت این فضا معادل ۹.۴۴ زتا بایت برای یک بلوک ۵۱۲ بیتی است. هر یک زتا بایت برابر یک بیلیون ترابایت میباشد ۱ZB=1 billion terabytes . این موضوع در ویندوز مایکروسافت به اندازه ۲۵۶ ترابایت است.
GPT از MBR برتر است؟
پارتیشن بندی GPT اولیه (Primary GPT) در ابتدای هاردیس قرار گرفته است و GPT ثانویه نیز در انتهای هارد درایو وجود دارد و همین موضوع باعث برتری GPT نسبت به MBR میشود؛ زیرا GPT به عنوان هدر پشتیبان است و جدول پارتیشن را در انتهای دیسک ذخیره میکند؛ به همین دلیل اگر جداول اصلی دچار خرابی شوند به راحتی شما میتوانید آنها را بازیابی و ترمیم کنید. همچنین در این سبک از پارتیشن بندی کنترلهای CRC32 میتواند خطاها و انحرافات هدر و جدول پارتیشن بندی را شناسایی و نمایش دهند.
در جدول پارتیشن بندی GPT یک MBR محافظت شده در اولین سکتور از هارد دیسک به چشم میخورد. در این صورت راه اندازی هابریدی به یک سیستم مبتنی بر BIOS اجازه میدهد که هارد دیسک GPT با استفاده از یک هدر بوت ذخیره شده در ناحیه کد MBR محافظت شده بوت شود. دیسک GPT در برابر آسیبهایی که توسط برنامههای کمکی دیسک GPT-unaware ایجاد میشود محافظت میگردد.
در عمل در هیچ کدام از این دو پارتیشن بندی تفاوت چندانی ندارند و مشکلی برای شما ایجاد نمی کند؛ اما در صورتی که شما بخواهید ویندوز را بر روی Mac نصب کنید یا زمانی که به یک پارتیشن نیاز دارید که فضای آن بزرگتر از ۲ ترابایت باشد در این صورت باید از پارتیشن بندی GPT استفاده کنید. اگر در حال حاضر از پارتیشن بندی MBR اضافه استفاده میکنید باید برای داشتن یک پارتیشن بزرگتر از ۲ ترابایت آن را به GPT تبدیل کنید. معمولاً سیستمهای جدید که از این استفاده میکنند فقط از پارتیشن بندی GPT پشتیبانی میکنند.
یکی از مهمترین تفاوتهایی که میان پارتیشنبندی MBR و GPT وجود دارد سرعت بیشتر در بوت شدن است. اگر میخواهید سرعت بسیار بیشتری برخوردار باشید باید از UEFI استفاده کنید و در این صورت نیز ناچار هستید فقط از پارتیشن بندی GPT بهره بگیرید.
تفاوت پارتیشن بندی MBR و GPT در یک کلام این است که در این دو نوع سبک روشهای متفاوتی برای ذخیره سازی اطلاعات و پارتیشن بندی کردن یک هارد دیسک استفاده میشود. شاید برای شما جالب باشد که این اطلاعات شامل این است که هر سکتور مربوط به کدام پارتیشن میباشد و همچنین کدام پارتیشن Bootable است یعنی سیستم عامل بر روی آن قرار دارد. نحوه پارتیشن بندی و ساختار آنها در MBR و GPT با یکدیگر متفاوت میباشد. در پارتیشن بندی GPT تمامی نسخههای ویندوز از آن پشتیبانی نمیکند و نسخههای محدودی هستند.